نشریه حقوق داوری
پیاپی 37 (شهریور 1401)

داوری شیوه ای است که به موجب آن طرفین توافق می نمایند اختلافات خود را از طریق داور یا داوران مرضی الطرفین حل وفصل نمایند[1].در واقع در داوری طرفین نمی خواهند اختلاف خود را از طریق مراجع قضایی حل و فصل نمایند و می خواهد  در خارج از سیستم قضایی اختلافات خد را حل و فصل نمایند.داوری از جهات مختلفی مورد تقسیم بندی قرار گرفته است از جمله تقسیم آن به داوری داخلی و بین المللی ،داوری تجاری و مدنی،داوری سازمانی و موردی و داوری اجباری و اختیاری[2] که در این مقاله  تلاش می گردد به آن اشاره گردد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی مبانی مسیولیت مدنی شرکت های تولیدکننده مواد غذایی و دارویی می باشد. نتایج نشان می دهد که  متناسب ترین مبنای حقوقی جهت مسیولیت تولید کننده مواد غذایی، مبنای مسیولیت محض است.اشکالات وارد شده بر دو مبنای مسیولیت قراردادی و غیر قراردادی مبتنی بر تقصیر با گزینش مبنای مسیولیت محض تا حدود زیادی مرتفع گردیده است. در واقع می توان بیان داشت که که برای حمایت از مصرف کنندگان مواد غذایی، شناسایی مسیولیت محض برای تولید کننده در قبال زیان دیده است. مسیولیت محض مشکلات یادشده برای نظریه های دیگر را ندارد. در این نظریه، تولید کننده مواد غذایی باید محصول را به گونه ای تولید کند که خریدار بتواند بدون اینکه خطر نامتعارفی از ناحیه مواد غذایی تولید شده او را تهدید کند، از مواد خوراکی استفاده کند. ولی در خصوص مسیولیت مدنی تولید کنندگان دارو این دیدگاه بطور مسلم و آشکار به شکل فوق به تصریح قانون گذار نرسیده است بطوریکه هم اکنون مبانی حقوقی حمایت از حقوق مصرف کنندگان دارو  به دلیل نارسایی هایی که طی این پژوهش به آنها پرداختیم ، از جمله تحمیل بار اثبات دعوا بر دوش مصرف کننده نمی تواند روش مناسبی برای حمایت از حقوق مصرف کننده دارو باشد و نیاز است که نظام حقوقی ما نیز همچون سایر نظام های پیشرفته حقوقی دیگر بستر حقوقی مناسب برای پذیرش مسیولیت محض را ایجاد کند. لذا گرته برداری حقوقی از قوانین تولید غذا و تسری به قوانین تولید دارو مسهل است زیرا در خصوص مسیولیت مدنی حقوق مصرف کنندگان مواد غذایی ، مسیولیت تولیدکنندگان موادغذایی از دیدگاه حقوقی هم جنبه قرارداری داشته و هم جنبه مسیولیت خارج از قرارداد. از دیدگاه حقوقی قراردادی؛ مسیولیت تولیدکنندگان موادغذایی؛ آن جا که قرارداد صراحت ندارد با تعهد ضمنی توجیه شده است(ضرورت بسط به حوزه دارویی). در واقع شرط ضمنی داد و ستد با تولیدکنندگان موادغذایی این است که مواد غذایی تولید و عرضه شده سالم باشد و هیچگونه عارضه جانبی برای بدن نداشته باشد. اثر قراردادی مسیولیت آنان نیز در حمایت از زیاندیدگان در اثبات تقصیر یا زیان می باشد.اگر خساراتی که وارد می شود ناشی از نقص استعمال مهیج بوده، یا نقض اطلاعات، به طور قطع، فروشنده تعهد خود را مبنی بر مواد خوراکی سالم نقض کرده است و بایدپاسخگو باشد. تعهد به ارایه اطلاعات لازم، درباره استفاده و نگهداری مبیع، تعهدی ضمنی قراردادی است که نقض تمام قراردادها بر عهده فروشنده است..